1.1 Doel van deze AIC-B

Via deze AIC-B verwijst de Inspectie Leefomgeving en Transport, domein Luchtvaart (ILT/Luchtvaart) naar de geldende regelgeving over toegestane onderdelen en materialen in burgerluchtvaartuigen. In detail zijn de verwijzingen opgenomen in Bijlage 1. Deze bijlage bevat tevens een overzicht van afkortingen.

1.2 Doelgroep

Deze AIC-B is van belang voor iedereen die handelingen (aanschaffen, controleren, onderhouden, installeren, etc.) verricht met luchtvaartonderdelen en -materialen voor gebruik in Nederlands geregistreerde luchtvaartuigen, onderverdeeld in:

1. EASA-luchtvaartuigen. Hierop is krachtens art. 2 van Basisverordening (EU) 2018/1139 de Europese regelgeving van toepassing.
2. Luchtvaartuigen waarop krachtens voornoemde basisverordening de Europese regelgeving niet van toepassing is. Hiervoor geldt nationale regelgeving. Het betreft:
   • luchtvaartuigen voor militair, douane, politie, reddingswerk, brandbestrijding, kustwacht of vergelijkbaar gebruik (zie Basisverordening art. 2, derde lid). Deze AIC-B beperkt zich tot niet-militaire luchtvaartuigen. Voor militaire luchtvaartuigen zijn de Militaire Luchtvaarteisen (MLE) van toepassing;
   • luchtvaartuigen genoemd in Annex I van Basisverordening (EU) 2018/1139.

3.1 Overzicht definities

3.2 Goedgekeurd ontwerp en goedgekeurde wijziging van het ontwerp

Voor vrijwel alle componenten is een Europees design approval nodig. Die ontwerpgoedkeuring behoort te zijn verleend door certificatie van het ontwerp in overeenstemming met EASA Part-21 of door validatie van het ontwerp op basis van bilaterale EU-overeenkomsten over luchtvaartveiligheid met andere landen (BASA)1). In deze overeenkomsten is sprake van het principe van 'reciprocal acceptance', niet van 'mutual recognition'. Dat betekent dat de verdragspartners hun eigen ontwerpgoedkeuringen blijven verlenen op basis van de goedkeuring in het partnerland. Afhankelijk van het verdragsland gelden er wel uitzonderingen op dit principe, met name voor kleine modificaties, ontwerpen voor niet-kritische vervangingsdelen, en uitrustingsstukken en reparatiemethodes. In deze gevallen is een ontwerpgoedkeuring uit het ene land vaak ook automatisch geldig in het andere land. Specifieke details zijn te raadplegen in de betreffende Technical Implementation Procedures (TIP).

Motoren en propellers hebben een eigen type-certificaat nodig. Voor parts en appliances bestaan meerdere mogelijkheden voor certificatie of validatie. Hoewel de regelgeving geen expliciet onderscheid maakt tussen parts en appliances, beschouwt EASA appliances als ETSO-articles. De mogelijkheden zijn:

1. Via het type-certificaat van het 'product' (luchtvaartuig, motor of propeller) waar het wordt ingebouwd (in gebruik als 'parts').
2. Via een goedgekeurde wijziging (major of minor) van het gecertificeerde ontwerp door de TC-houder van dat ontwerp (in gebruik als 'parts').
3. Via een goedgekeurde major wijziging van het goedgekeurde ontwerp door een organisatie of persoon die niet de TC-houder is. Certificatie van het ontwerp verloopt via een Supplemental Type Certificate (STC) (in gebruik als bijvoorbeeld EPA- en PMA-parts).
4. Via een goedgekeurde minor wijziging van het goedgekeurde ontwerp door een organisatie of persoon die niet de TC-houder is (in gebruik als bijvoorbeeld EPA- en PMA-parts).
5. Via een ETSO-autorisatie (in gebruik als 'appliances').

Bij onder EASA gecertificeerde ontwerpwijzigingen door organisaties of personen die niet de TC-houder zijn (c. en d.), behoort ter identificatie van afzonderlijke componenten een markering te zijn gespecificeerd die de letters EPA bevat (zie 21.A.109 en 21.A.118).

Geldige type-certificaten, STC's en ETSO-autorisaties zijn te raadplegen via de EASA-website. De luchtwaardigheid van elk goedgekeurd ontwerp behoort in stand te worden gehouden door de houder van het goedgekeurde ontwerp (Design Approval Holder).

1. Basisverordening (EU) 2018/1139, art. 68.

3.3 Nieuwe componenten

Het gebruik van nieuwe componenten is toegestaan als deze componenten in overeenstemming met de tekeningen en de ontwerpspecificaties van het goedgekeurde ontwerp zijn vervaardigd door:

1. een bedrijf dat voldoet aan de eisen van EASA Part-21, Subpart F of Subpart G; of;
2. een goedgekeurd productiebedrijf in een land waarmee de EU een bilaterale overeenkomst over luchtvaartveiligheid (BASA) heeft afgesloten (m.n. VS, Canada, Brazilië, China en Japan en Verenigd Koninkrijk) en dat voldoet aan de geldende eisen van het betreffende land.
3. een bedrijf dat door EASA op grond van ED Decision 2015/023/E is geclassificeerd als ‘foreign manufacturer’ in een land waarmee de EU geen bilaterale overeenkomst heeft afgesloten. Dit betreft alleen componenten bestemd voor andere luchtvaartuigen dan complexe motor-aangedreven luchtvaartuigen.

3.4 Gebruikte componenten

Het gebruik van gebruikte componenten is toegestaan als deze componenten in overeenstemming met de aanwijzingen1) behorend bij het goedgekeurde ontwerp en de voorschriften van EASA Part-M, of EASA Part-ML, zijn onderhouden door:

1. een EASA Part-145 erkend bedrijf in geval van componenten bestemd voor complexe motoraangedreven luchtvaartuigen of voor luchtvaartuigen die worden gebruikt voor commercieel vervoer (M.A.201); of;
2. een EASA Part-M/Subpart F erkend bedrijf, een EASA Part-CAO met onderhoudsprivileges erkend bedrijf of een EASA Part-145 erkend bedrijf in geval van componenten bestemd voor overige luchtvaartuigen (zie M.A201(h) en ML.A.201(e)).

Eveneens is het gebruik toegestaan van componenten die onderhouden zijn door een hiertoe bevoegde EASA Part-21/Subpart G erkende fabrikant van luchtvaartuigen. Het betreft onderhoud ter behoud van de luchtwaardigheid van nieuwbouwluchtvaartuigen (zie AMC 21.A.163(d)). De betreffende componenten blijven daarom nieuw.

1. Aanwijzingen afkomstig van de houder van het goedgekeurde ontwerp (AMM, CMM, SRM, IPC, SB’s, etc.) en van luchtvaartautoriteiten (EASA AD’s, AD’s van buitenlandse autoriteiten die door EASA van toepassing zijn verklaard (EASA ED Decision 02/2003), ILT Maintenance Directives).

3.5 Replacement parts

Mits toegepast voor een door EASA goedgekeurd ontwerp, is het gebruik van:

1. FAA PMA (Parts Manufacturer Approval)-parts onder dezelfde condities als in de VS toegestaan onder de voorwaarden vermeld in de procedures (TIP-USA) behorend bij de bilaterale EU-USA overeenkomst over luchtvaartveiligheid. Het voorgeschreven statement hoeft volgens de uitleg van EASA niet exact gelijk te zijn aan de formulering in de TIP-USA, als maar duidelijk is dat sprake is van één van de drie condities, waaronder het gebruik van PMA-parts is toegestaan. Voor de EASA-positie wordt verwezen naar de Frequently Asked Questions, met name FAQ n.19218. Voor inbouw van PMA-parts die niet aan de voorwaarden voldoen is vooraf goedkeuring van EASA nodig in de vorm van een nieuw EASA STC.
2. TCCA PDA (Parts Design Approval) - parts altijd toegestaan.
3. parts, door ANAC voorzien van een APAA (Attestation of Approved Aeronautical Product) en/of COP (Production Organization Certificate), altijd toegestaan.

Het gebruik van EPA-parts is altijd toegestaan, mits herkenbaar geïdentificeerd en uiteraard alleen voor gebruik binnen de goedgekeurde modificatie waarvoor ze zijn ontworpen.

3.6 Standard parts en materialen

Voor het gebruik van standard parts en materialen zijn de EU-richtlijnen uit EASA Part-M van toepassing. Het gebruik ervan is toegestaan, voor zover dat is aangegeven in documenten die deel uitmaken van het goedgekeurde ontwerp van het luchtvaartuig of van een component (meestal de IPC) (zie M.A.501(a)(4)) en M.A.501(a)(5).

3.7 Certificaten en documenten EASA-luchtvaartuigen (zie ook Bijlage 3)

3.8 Identificatie (zie ook Bijlage 3)

Elk afzonderlijk component dient voorzien te zijn van identificatiekenmerken in overeenstemming met EASA Part-21 Subpart Q of in overeenstemming met EU-bilaterale overeenkomsten met andere landen.

FAA-PMA parts dienen te zijn voorzien van de volgende kenmerken:

• FAA-PMA-aanduiding.
• Naam of handelskenmerk van de PMA-houder.
• Partnummer (wanneer dit gelijk is aan het nummer van de TC-houder, dan dient het PMA-nummer tenminste een afwijkend voor- of achtervoegsel te hebben, specifiek voor deze PMA).

Een EPA-aanduiding is niet nodig voor FAA-PMA parts, evenmin als voor replacement parts uit andere landen met een bilaterale EU-overeenkomst.

3.9 Procedures voor acceptatie en installatie

Mede voor het juist classificeren van componenten als serviceable, unserviceable of unsalvageable dienen EASA Part-145 erkende onderhoudsbedrijven vanaf 5 maart 2019 expliciet te beschikken over procedures voor de acceptatie en installatie van componenten, materialen en standard parts (zie 145.A42(b)).

4.1 Goedgekeurd ontwerp en goedgekeurde wijziging van ontwerp

Als vervangend voorschrift voor een Europees design approval is van toepassing:

1. een Nederlandse ontwerpgoedkeuring door certificatie van het ontwerp in overeenstemming met de 'Regeling aanvullende type-certificatie luchtwaardigheid’ of door validatie van het ontwerp op basis van Nederlandse overeenkomsten met de Verenigde Staten (BASA-IPA) of met Canada; òf,
2. een op grond van de Wet luchtvaart geoorloofde buitenlandse luchtwaardigheidsverklaring.

4.2 Nieuwe componenten

Voor het gebruik van nieuwe componenten geldt als vervangend voorschrift dat een component vervaardigd dient te zijn door een bedrijf in het bezit van een Nederlandse akkoordverklaring (Besluit luchtvaartuigen 2008, hoofdstuk 6) of door een op grond van de Wet luchtvaart geaccepteerd bedrijf of door een in de Verenigde Staten of Canada erkend bedrijf volgens de overeenkomst met die landen. Nationaal erkende bedrijven in EASA-landen behoren tot de op grond van de Wet luchtvaart geaccepteerde bedrijven.

4.3 Gebruikte componenten

Voor het gebruik van gebruikte componenten geldt als vervangend voorschrift dat een component onderhouden dient te zijn door een bedrijf in het bezit van een Nederlandse of overeenkomstige onderhoudserkenning of door een op grond van de Wet luchtvaart geaccepteerd bedrijf. Overeenkomstige onderhoudserkenningen zijn beperkt tot nationale onderhoudserkenningen in EASA-landen, de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk. Voor deze componenten geldt dat behalve een EASA Form 1 of een Nederlands nationaal certificaat van vrijgave ook de volgende certificaten acceptabel zijn als verklaring van deugdelijkheid:

• Certificaat van vrijgave van een nationaal erkend bedrijf in een EASA-land;
• FAA Form 8130-3 (single of dual release);
• TCCA Form 1 (single or dual release);
• CAA Form 1.

Voor componenten waarvan het goedgekeurde ontwerp niet gebaseerd is op internationale luchtwaardigheidsvoorschriften, is ook een Certificate of Conformity (CoC) acceptabel, mits aangetoond kan worden volgens welke standaard het ontwerp wel is goedgekeurd. Dit betreft bijvoorbeeld componenten voor gebruik in militair historische vliegtuigen of voor gebruik in MLA's.

4.4 Standaarddelen en materialen

Ook voor het gebruik van standaarddelen en materialen in luchtvaartuigen waarop de nationale regelgeving van toepassing is, zijn de EU-richtlijnen uit EASA Part-M van toepassing. Het gebruik ervan is toegestaan, voor zover dat is aangegeven in documenten die deel uitmaken van het goedgekeurde ontwerp van het luchtvaartuig of van een component (meestal de IPC).

4.5 Certificaten en documenten voor luchtvaartuigen onder nationaal regime

Als bewijs dat een component in overeenstemming met het goedgekeurde ontwerp is vervaardigd of onderhouden gelden dezelfde regels als bij EASA-luchtvaartuigen. Als certificaat van vrijgave mag een EASA Form 1 worden gebruikt. Als dan in geval van gebruikte componenten het onderhoud volgens Nederlandse regels is uitgevoerd dient dat te zijn aangegeven door alleen een aangekruist vakje “other regulation” in Block 14a met toelichting in Block 12.

6.1 Meldingen

Ontdekking van unapproved parts en SUP's behoort te worden gemeld op basis van Part-21, Part-M, Part-145 of Nederlandse regelingen, afhankelijk wat van toepassing is. Voor meldingen kan gebruik worden gemaakt van de eigen voor dit doel ontwikkelde hulpmiddelen, tenzij in de regelgeving een bepaald format is voorgeschreven. Belangrijke gegevens zijn:

• naam, partnummer en serienummer van het betreffende component;
• naam, partnummer en serienummer van hogere samenstelling;
• naam en specificaties van betreffende standaarddelen of materialen;
• type en model luchtvaartuig, waarin het component is aangetroffen;
• naam fabrikant/distributeur;
• beschrijving van de waarneming.

Onderhoudsbedrijven in het bezit van een FAA Repair Station erkenning (14 CFR part 145) dienen ontdekking van SUP's ook te melden aan de FAA in overeenstemming met de MAG-USA. Deze bedrijven dienen hiertoe een procedure op te nemen in het FAA-supplement van hun MOE.